تهران- ایرنا- ویروس کرونا نهتنها از میزان تنشها میان آمریکا و چین نکاست بلکه بر میزان دشمنیها افزود. این در حالی است که شیوع کویید۱۹، احیای اقتصاد جهانی را به ضرورت همکاری واحدهای ملی و سازمانهای بینالمللی گرهزدهاست.
شکاف میان پکن و واشنگتن در دوره ریاست جمهوری «دونالد ترامپ» عمیقتر و حتی به جنگ تجاری-تعرفهای میان دو کشور منتهی شد. اگرچه در نیمه دوم سال ۲۰۱۹ آتش این منازعه با توافق تجاری دو کشور تاحدودی رو به خاموشی رفت اما شیوع ویروس کرونا در چین و سپس انتشار آن به سرتاسر جهان همه چیز را تغییر داد.
در هفتههای ابتدایی سال ۲۰۲۰ ابتلا به کرونا در چین به صورت رسمی تایید شد و پکن مقررات قرنطینه را در چند شهر و استان این کشور به اجرا در آورد. این وضعیت البته با بیتفاوتی کاخ سفید روبرو شد و اقدام خاصی در ایالات متحده برای جلوگیری از شیوع بیماری صورت نگرفت تا اینکه موج بیماری به خاک آمریکا رسید و تاکنون باعث ابتلای میلیونی شهروندان این کشور و مرگ بیش از ۸۰ هزار نفر شد.
در این دوره با افزایش شدید تلفات بیماری و آشکار شدن ناتوانی مدیریتی کاخ سفید، ترامپ هر از چند گاهی انگشت اتهام را به سوی چین نشانه رفته است. کاخ سفید پکن را به پنهانکاری اطلاعات بیماری و دسیسه با مقامات سازمانی جهانی بهداشت متهم کرده است. در مقابل، چین هم هدف این جنجال آفرینی مقامهای ایالات متحده را جوسازی و ایجاد هراس از چین برای مقاصد سیاسی و پنهان کردن ناتوانی کاخ سفید در مقابله با بحران بیان کرده است. اگرچه به تازگی برخی رسانهها از وجود نخستین ابتلا به کرونا در فرانسه چند هفته پیش از شیوع این همهگیری در چین خبر دادند، درگیری لفظی میان واشنگتن و پکن تندتر از قبل شده است.
اصرار ترامپ بر چینهراسی
ویروس کرونا باعث شد نه تنها مسائل پیشین میان دو کشور که به طور عمده به موضوعات اقتصادی مربوط میشد، حل نشود بلکه این منازعه به دیگر عرصههای سیاسی، اجتماعی و بین المللی هم کشیده شود. به نوشته «سیانان» شکافی که میان آمریکا و چین ایجاد شد بسیار گستردهتر از قبل است و یک نسل طول میکشد تا درمان شود. اگرچه کرونا در هر دو کشور باعث خسارتهای فراوانی شد و جان انسانهای زیادی را گرفت اما نتوانست موجب نزدیکی بیشتر این دو کشور برای مقابله موفق با این پاندمی گردد. در مقابل، روابط آنها را که پیش از این تحت فشارهای گوناگونی قرار داشت، وارد چرخه سریع نزول کرد و آتش ناسیونالیسم را شعلورتر ساخت.
مهمترین مساله ای که انتقادات ترامپ و دیگر مقامهای کاخ سفید بر آن تمرکز دارد این است که چرا میزان تلفات در چین پائین اعلام شده است. وزیر امور خارجه آمریکا هم بدون هیچ مدرکی منشا بیماری را یکی از آزمایشگاههای چینی بیان کرد. این خط مشی کاخ سفید با پاسخهای پکن همراه بوده است. با این حال تنش از سطح لفاظیهای دو طرفه فراتر رفت و ترامپ پس از خروج از سازمان جهانی بهداشت و سنگ اندازی در مسیر اقدامات سازمان ملل، اکنون از تنبیه چین سخن میگوید. ترامپ حتی اقدام تلافیجویانه با وضع تحریم علیه این کشور را مطرح کرد و نزدیکان وی هم از دریافت غرامت سنگین از پکن سخن میگویند. کاخ سفید حال به دنبال جلبنظر متحدان خارجی خود برای ایجاد یک جبهه در مقابل چین است.