« فرهنگ جامع زبان فارسی » ؛ سندی استوار برای پویایی زبان فارسی
گفتوگو با دكتر علی اشرف صادقی
آذین آقاجانی
كمتر كسی است كه در سیر مطالعات خود به فرهنگ زبان مراجعه نكرده باشد و نام فرهیختگانی چون علامه علیاكبر دهخدا، دكتر محمد معین و حسن عمید را نشنیده باشد. دکتر علیاشرف صادقی نیز یکی دیگر از فرهیختگان زمان است. وی در سال 1341 پس از گذراندن دوره کارشناسی در رشته زبان و ادبیات فارسی راهی فرانسه شد و در سال 1346، مدرک دکترای خود را در رشته زبانشناسی عمومی از دانشگاه سوربن فرانسه گرفت و به ایران بازگشت. پس از بازگشت به ایران، به آموزش در دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تهران پرداخت و در سال 87 – 1386 با رتبه استادی به درخواست خود بازنشسته شد تا تمام همت خود را مصروف تدوین فرهنگ جامع زبان فارسی کند. طرحی كه حدود 15 سال پیش با حمایت فرهنگستان زبان و ادب فارسی و زیر نظر دكتر علی اشرف صادقی آغاز شده و ماحصل آن، فرهنگنامهای بالغ بر 25 تا 30 جلد 1000 صفحهای خواهد شد.
جلد نخست این فرهنگ شامل حرف «آ» اردیبهشتماه در نمایشگاه بینالمللی کتاب تهران رونمایی شد؛ حرف «الف» سه مجلد را دربرمیگیرد كه سال آینده جلد اول آن از سوی انتشارات فرهنگستان زبان و ادب فارسی روانه بازار نشر خواهد شد. برای اینكه وجه تمایز این اثر با دیگر فرهنگهای زبان فارسی را بشناسیم پای صحبت این استاد برجسته زبان و ادبیات فارسی نشستیم. این گپوگفت را در ادامه میخوانید.
نخستین بار اسدی توسی، شاعر برجسته خراسانی، الفاظی را كه ویژه خراسان بود و در فرهنگ منطقه آذربایجان متوجه نمیشدند، بر اساس قافیه مرتب كرد و كتاب كوچكی به نام «لغت فرس» نوشت. توسی با تألیف این كتاب خدمتی درخور ستایش به زبان فارسی كرد و علاوه بر ضبط و تعریف لغات، به ذكر نام و شعرهای پیشگامان مانند ابوشكور بلخی، شهید بلخی و رودكی نیز پرداخته است.