دلار آمریکا ؛ رایج ترین ارز غیر رسمی دنیا
امروزه شما به هرجایی از دنیا که سفر کنید، عجیب نیست که ارزی مثل دلار آمریکا را همه جا ببینید که با اقتصاد یک کشور عجین شده و حتی در بعضی موارد، جایگرین پول رسمی آن کشور شده است. در حالی که ممکن است دلاریزاسیون (یعنی پول رسمی یک کشور به دلار آمریکا تغییر پیدا کند) رسمی و قانونی سندیت یافته باشد و مشکلی برای اقتصاد آن کشور ایجاد نکند، فضای مبهم دلاریزاسیون غیر رسمی اینگونه نیست. در این مقاله با دلاریزاسیون غیر رسمی بیشتر آشنا خواهیم شد؛ چطور آنقدر رایج شده است و چگونه دلار آمریکا به داخل و خارج ایالات متحده راه مییابد.
نظریه کلی درباره دلار آمریکا
در قرن ۱۸ و ۱۹ پوند انگلیس به عنوان ارز رایج دنیا در دست مردم بود؛ اما در قرن بیستم دلار آمریکا این عنوان را به خود اختصاص داد. دلار آمریکا از پایان جنگ جهانی دوم رایجترین پول دنیا بوده است. دلاریزاسیون یا تغییر پول رسمی یک کشور به دلار آمریکا، یک مفهوم کلی است که به ۳ بخش تقسیم میشود:
دلاریزاسیون رسمی
در کشورهایی که دلاریزاسیون رسمی جریان دارد، دلار تنها پول قانونی است و هیچ پول محلی وجود ندارد. نمونه این موضوع پاناما، السالوادور و اکوادور است. برای مثال، از استقلال ۱۹۰۳، پاناما از دلار آمریکا استفاده میکند. به طرز تعجبآوری دولت ایالات متحده مجبور نیست برای کشورهای دیگر موافقت کند تا از پول آمریکا به عنوان پول قانونی استفاده کنند.
دلاریزاسیون ناقص
دلاریزاسیون ناقص در کشوری جریان دارد که هم از پول خود و هم از دلار آمریکا به عنوان پول قانونی استفاده کند. لبنان و کامبوج نمونههای این نوع هستند.
دلاریزاسیون غیر رسمی
در خیلی از کشورهای در حال توسعه، دلار به صورت گسترده مورد استفاده قرار میگیرد و در معاملات شخصی هم مورد قبول است، اما به عنوان پول قانونی توسط دولت شناخته نمیشود.
خیلی از مردم تصور میکنند دلاریزاسیون فرآیندی است که تنها در مورد دلار آمریکا صورت میگیرد، در حالی که دلاریزاسیون تنها به دلار آمریکا محدود نمیشود. یورو، راند آفریقا جنوبی ، روبل روسیه، دلار نیوزلند و دلار استرالیا در خارج از کشور خودشان هم پذیرفته هستند؛ اگرچه در بعضی مناطق بومینشین رایج نیستند. برای مثال، روبل روسیه در کشورهای عضو جماهیر شوروی سابق پذیرفته شده است.